Ücretsiz İzin ve Fesih (İşten Çıkarma) Yasağı

Korona pandemisi ile mücadele kapsamında yürürlüğe konulan eylem planı çerçevesinde işten çıkarmaların geçici süreyle yasaklanması ve ücretsiz izne çıkarılan işçiye İşsizlik Sigortası Fonu’ndan ödeme yapılmasını öngören Torba Kanun Meclis’te 7244 Kanun numarasıyla kabul edilmiş, Cumhurbaşkanı tarafından onaylanmış ve 17 Nisan 2020 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girmiş ve aşağıda belirtilen işten çıkarma yasağı başlamıştır.

Söz konusu Kanunla 4857 sayılı İş Kanununa eklenecek Geçici 10. Madde uyarınca;

• İş Kanunu kapsamında olup olmadığına bakılmaksızın her türlü iş veya hizmet sözleşmesi, bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren üç ay süreyle 25 inci maddenin birinci fıkrasının (II) numaralı bendinde ve diğer kanunların ilgili hükümlerinde yer alan ahlak ve iyi niyet kurallarına uymayan haller ve benzeri sebepler dışında işveren tarafından feshedilemeyecek, yani işçi işten çıkarılamayacak. İşten çıkarma yasağı kapsamına girmeyen Ahlak ve iyi niyet kurallarına uymayan haller ve benzeri sebepler İşçi ve İşverene İş Sözleşmesini Derhal Fesih Hakkı Veren Durumlar başlıklı yazının 2.2- Ahlak ve İyiniyet Kurallarına Uymayan Haller ve Benzerleri başlıklı bölümünde belirtilmiştir.
• Cumhurbaşkanı 17 Nisan 2020 tarihinde Resmi Gazete’de yayımlanan 3 aylık işten çıkarma yasağının süresi 6 aya kadar da gelişmeler dikkate alınarak uzatabilecek,
• İşten çıkarma yasağı süresinde işveren işçiyi tamamen veya kısmen ücretsiz izne ayırabilecektir.

Bu madde kapsamında ücretsiz izne ayrılmak, işçiye geçerli sebebe dayanarak sözleşmeyi fesih hakkı vermeyecektir. Yani normalde isteği dışında işveren tarafından ücretsiz izne gönderilmek işçi açısından haklı (tazminatlı) fesih sebebi sayılırken, bu madde kapsamında işverenin ücretsiz izne gönderdiği işçi bu durumu haklı fesih sebebi sayamayacaktır.

• Ahlak ve iyi niyet kurallarına uymayan haller ve benzeri sebepler dışında, işten çıkarma yasağı süresince iş sözleşmesini fesheden işveren veya işveren vekiline, sözleşmesi feshedilen her işçi için İŞKUR tarafından 2 bin 943 lira tutarında idari para cezası verilecektir.

İş Kanunu’nun 25 maddesinin ikinci bendine yer alan “haklı nedenle derhal fesih” hükümlerine atıf yapıldığı görülmektedir. Bu hükümler şu şekildedir: “İş Kanunu 25/2- Ahlak ve iyi niyet kurallarına uymayan haller ve benzerleri:

1. a) İş sözleşmesi yapıldığı sırada bu sözleşmenin esaslı noktalarından biri için gerekli vasıflar veya şartlar kendisinde bulunmadığı halde bunların kendisinde bulunduğunu ileri sürerek, yahut gerçeğe uygun olmayan bilgiler veya sözler söyleyerek işçinin işvereni yanıltması.

 

1. b) İşçinin, işveren yahut bunların aile üyelerinden birinin şeref ve namusuna dokunacak sözler sarfetmesi veya davranışlarda bulunması, yahut işveren hakkında şeref ve haysiyet kırıcı asılsız ihbar ve isnadlarda bulunması.

 

1. c) İşçinin işverenin başka bir işçisine cinsel tacizde bulunması.

 

1. d) İşçinin işverene yahut onun ailesi üyelerinden birine yahut işverenin başka işçisine sataşması, işyerine sarhoş yahut uyuşturucu madde almış olarak gelmesi ya da işyerinde bu maddeleri kullanması.

 

1. e) İşçinin, işverenin güvenini kötüye kullanmak, hırsızlık yapmak, işverenin meslek sırlarını ortaya atmak gibi doğruluk ve bağlılığa uymayan davranışlarda bulunması.

 

1. f) İşçinin, işyerinde, yedi günden fazla hapisle cezalandırılan ve cezası ertelenmeyen bir suç işlemesi.

 

1. g) İşçinin işverenden izin almaksızın veya haklı bir sebebe dayanmaksızın ardı ardına iki işgünü veya bir ay içinde iki defa herhangi bir tatil gününden sonraki iş günü, yahut bir ayda üç işgünü işine devam etmemesi.

 

1. h) İşçinin yapmakla ödevli bulunduğu görevleri kendisine hatırlatıldığı halde yapmamakta ısrar etmesi.

 

ı) İşçinin kendi isteği veya savsaması yüzünden işin güvenliğini tehlikeye düşürmesi, işyerinin malı olan veya malı olmayıp da eli altında bulunan makineleri, tesisatı veya başka eşya ve maddeleri otuz günlük ücretinin tutarıyla ödeyemeyecek derecede hasara ve kayba uğratması.”

Dolayısıyla bu fiillerden birini işleyen kişi, işten çıkarma yasağı kapsamında olmayacak ve geçici istihdam güvencesinden yararlanamayacaktır.

Originally posted 2020-06-02 17:15:52.