İşyeri açmak isteyen gerçek yada tüzel kişiler, işyeri açma ruhsatı almak için birçok şart ve düzenlemeye tabi tutulmaktadır. Mevzuatta belirtilen bu şartlara aykırılık halinde işyerleri ruhsat iptaliyle karşılaşmaktadır. Bununla beraber mevzuata aykırılık nedeniyle idarenin hukuka aykırı şekilde yaptığı mühürleme işlemlerine karşı açılacak dava ve yollar konusuna da değineceğiz. Öncelikle konumuza esas olan işyeri ruhsatının iptalini ikiye ayırabiliriz.

Başvuru Sürecindeki Eksiklikler Nedeniyle işyeri Ruhsatının İptali

İşyeri açma ve çalıştırma ruhsatına başvuru aşamasında yönetmelik ve mevzuata aykırılıkların tespiti halinde işyeri ruhsatının iptaline karar verilir. Mevzuattaki genel nitelikteki düzenlemeler işyeri açma ve çalışma ruhsatlarına ilişkin yönetmelik’te düzenlenmiş olup bu şartlar gerçekleşmeden yetkili idareden işyeri açma ve çalışma ruhsatı alınamaz. Her ne kadar İşyerlerine bu Yönetmelik kapsamında işyeri açma ve çalıştırma ruhsatı alınmış olunması diğer kamu kurum ve kuruluşları ve ilgili meslek kuruluşları tarafından kendi mevzuatına göre verilen izinler ile tescil ruhsat alma zorunluluğunu ortadan kaldırmaz. Bu kapsamda yukarıda izah edildiği gibi, işyeri açma ve çalıştırma ruhsatı almış olmak esnaf sanatkarlar odası gibi meslek odalarından ve belediyelerin istedikleri ruhsat ve izin belgelerini alma zorunluluğunu ortadan kaldırmaz

İşyeri açma ruhsatları yetkili idarelerin en üst amiri veya görevlendireceği yetkili tarafından denetlenerek yönetmelikte öngörülen süreler içerisinde imzalanır; ruhsat için ayrıca, meclis veya encümen tarafından bir karar alınmasına gerek yoktur.

İşyeri açmak isteyen gerçek veya tüzel kişiler, işyerlerini bu Yönetmelikte belirtilen şartlara ve yükümlülüklere haiz şekilde tanzim ettikten sonra aşağıda yer alan durumlarına uygun formu doldurmak suretiyle yetkili idareye başvuru yaparlar.

SIHHÎ İŞYERİ AÇMA VE ÇALIŞMA RUHSATI BAŞVURU/BEYAN FORMU T.C. …………. İL ÖZEL İDARESİNE …………….. BELEDİYE BAŞKANLIĞINA 1- Adı-Soyadı :………………………………………………… 2- İşyerinin unvanı :……………………………………………….……… 3- Faaliyet konusu :……………………………………………….……………… 4- İşyerinin adresi :……………………………………………….……………… Tel. no : ……….………… e-posta:……………….……………… 5- Pafta, Ada, Parsel no :……………………………………………………………… 6- Mülkiyet durumu : Kira □ (kira sözleşmesi) Malik□      (tapu sureti*) 7- İşyerinin kullanım alanı :……………….… m2 8- Kayıtlı olduğu vergi dairesi adı ve vergi no : ………………………………………….. 9- Türkiye Cumhuriyeti kimlik numarası :……………………………. 10- Ustalık belge no :……………… (…)(1) 11- Ticaret sicil numarası ve kayıtlı olduğu ticaret sicili müdürlüğünün  adı:…………(Ticaret siciline kayıtlı olanlardan istenir.) 12- İşyerinin bulunduğu yer : Yerleşim yeri □    Sanayi bölgesi □ Endüstri bölgesi □ Sanayi sitesi □ Diğer □……………… 13- Çalışacak personel sayısı : …………………………… 14- İstenen ruhsatın türü : Sıhhî müessese □ Umuma açık istirahat ve eğlence yeri □ 15-  Esnaf sicil numarası ve kayıtlı olduğu esnaf sicili müdürlüğünün  adı:…………(Esnaf siciline kayıtlı olanlardan istenir.) 16- Kat Mülkiyeti Kanununa tabi ise alınması gereken izin : Var □ Yok □ 17- Özel yapı şeklini gerektiren işyeri ise gerekli izin : Var □ Yok □ 18- Karayolu trafik güvenliği gerektiren işyeri ise gerekli izin :    Var □ Yok □ 19- İtfaiye raporu gerektiren işyeri ise itfaiye raporu : Var □ Yok □ 20- Umuma açık istirahat ve eğlence yeri ise mesafe krokisi :        Var □ Yok □ 21- Özürlülerin giriş ve çıkışını kolaylaştıracak tedbirler : Var □ Yok □ 22- Vale İşletmesi ile işyerleri arasında yapılan vale hizmet sözleşmesi: (2)   Var □      Yok   □ Açmak istediğim işyeriyle ilgili olarak yukarıdaki bilgilerin doğruluğunu beyan eder, işyerime açma ve çalışma ruhsatı verilmesini arz ederim.    Adı ve Soyadı İmza Kaşe Tarih   Gerçeğe aykırı beyanda bulunulması hâlinde beyan sahipleri hakkında ilgili mevzuat hükümlerine göre işlem yapılır. 16, 19 ve 20 sıra no’lu belgelerin bu beyana tabi işyerleri için forma eklenmesi zorunludur. 17, 18 ve 22 sıra no’lu belgeler başvuru esnasında istenmeyecektir; ancak söz konusu belgenin işyerinde bulundurulması zorunludur.(3) *Tapu bilgilerinin TAKBİS’ten temin edilmesinin mümkün olduğu hâllerde tapu sureti istenmez.

Başvuru akabinde işyeri açma ve çalışma ruhsatı verilen işyerleri, yetkili idareler tarafından ruhsatın verildiği tarihten itibaren bir ay içerisinde denetime gelinir. İşyerine bu süre zarfında denetime gelinmemesi halinde ruhsat kesinleşmiş sayılır.

İşyeri açma ve çalışma ruhsatının verilmesinden sonra yapılacak kontrollerde mevzuata uygun olamayan durumların ve eksikliklerin fark edilmesi halinde, işyerine mevzuata aykırı durumların ve eksiliklerin  gidermesi amacıyla sadece bir kere için 15  günlük süre verilir.

Verilen süre içinde fark edilen ve kayıt altına alınan mevzuata aykırılıkların uygun hale getirilmemesi halinde, işyeri açma ve çalıştırma ruhsatı iptal edilir ve işyeri kapatılır. Ayrıca işyeri ruhsatı için başvuran ilgililerin gerçeğe mugayir yetkilileri yanılgıya düşüren beyanları varsa haklarında kanunî işlem yapılır.

 

Şikayet Halinde İşyeri Açma Ruhsatının İptali

Günümüz işletmelerinin en çok yaşadığı sorunlardan bir tanesi olan şikayet üzerine mevzuat ve yönetmeliklere aykırı işletmenin işletme ruhsatının iptali durumudur. Şikayet halinde işyeri açma ruhsatı yetkili idarelerin en üst amiri veya görevlendireceği yetkili tarafından denetlenerek aykırılık tespit edilmiş ve buna istinaden işyeri ruhsatının iptali durumuyla karşılaşan ilgililer

İşyeri açma ruhsatının iptaline karşı dava açmadan önce, eksikliğin tespiti ve daha önce eksikliğin giderilmesine ilişkin yazı varsa bunları değerlendirerek hukuka aykırılığı ortadan kaldırmak. Bu şekilde belediye kanadıyla daha hızlı şekilde hukuka aykırılıklar kaldırılarak iş yeri ruhsatının iptalinin önüne geçme şansı olabilir. Ancak bu şekilde eksiklikleri gidermek suretiyle iş yeri ruhsatının iptalini gerektiren durumu ortadan kaldırmanın mümkün olmaması halinde iş yeri faaliyetlerini bu haliyle tek yol idari dava açmaktır.

 

İş Yeri Ruhsatının İptali Halinde İdari Dava

Bir işyeri açıldığında gerekli şartların yerine getirilmesi halinde, belediye iş yeri açma şartlarına haiz olduğuna kanaat getirmesi üzerine işyeri ruhsatı verir. Söz konusu iş yerine ruhsat verilmesi akabinde 1 ay içerisinde yapılacak denetimler devam eder. Denetimlerde mevzuata aykırılıkları durumlara rastlanması halinde bu mevzuata aykırılıkların giderilmesi için iş yerine 15 günlük süre verilir. Verilen bu 15 günlük süre içerisinde mevzuata aykırılıkların giderilmemesi halinde ruhsat iptal edilir.

Mevzuat ve kanunlara aykırılık nedeniyle işyeri ruhsatının iptal edilmesi mümkün olduğu gibi işin durdurulması, zabıta marifetiyle mühürleme işleminin yapılması yada işletmenin faaliyetten men edilmesi gibi durumlar da işyerinin çokça karşılaştığı ve dava açılmasını gerektiren durumlardandır.  Bu uygulamalar mevzuata aykırı nedenlerle olduğu kadar şikayet üzerine yeterli inceleme yapılmadan veya keyfi bazı yaptırımlar nedeniyle de karşılaşılabilmektedir.

Bu tip keyfi uygulamalar, yeterli denetim yapılmadan uygulanan yaptırımlar veya zaman kazanmak adına yürütmenin durdurulmak istenmesi amacıyla dava açılabilir. İdarenin kararının tebliğinden itibaren 30 gün içerisinde karara itiraz veya dava açma yoluna gidilmesi gerekir. Gerekli durumlarda ilgili idareye itiraz edilerek davadan önce kararın iptali talep edilebilir. Bu şekilde bir hukuka aykırılık varsa daha hızlı sonuca gitme imkanı sağlayabilir. İtiraz yolu 30 günlük dava açma süresinin durdurur. İtiraz yoluna başvuru halinde ilgili idare 30 gün içerisinde talebi onaylar, reddeder yada cevap vermeyerek zımnen reddetmiş sayılır. Bu durumda reddedilen veya idareye itiraza karşı cevap vermeyerek zımnen reddetmiş sayılan başvuru akabinde 30 gün içinde idareye karşı dava açmak gerekmektedir.

 

İşyeri Kapatma Kararının İptali Davasında Görevli ve Yetkili Mahkeme

Yukarıda da belirtildiği gibi, işyerinin ruhsatının iptali veya idarenin gerçekleştirdiği idari işlemlerden kaynaklanan  davalarda görevli mahkeme idare mahkemelerdir. Bu idari davalar için yetkili mahkeme hukuka aykırı işlemin düzenleyen idarenin bulunduğu yer mahkemesidir.

Originally posted 2024-09-10 12:06:31.